Trầm hương là gì? Đặc điểm, công dụng của trầm

I. Trầm hương là gì? “Trong đau thương dó biến thành trầm”

Trầm Hương là một phần gỗ sinh ra từ vết thương bên trong cây Dó bầu (Aquilaria). Các vết thương hình thành một cách tự nhiên: bị kiến, sâu đục mối đục hoặc gãy đổ do bão. Hoặc bị tác động từ con người: khoan, đục, hoặc dùng các chế phẩm vi sinh bơm vào cây dó để tạo trầm.

Khi bị thương, cây dó sẽ tiết ra một loại mủ/nhựa để kháng cự hay chữa lành vết thương. Qua hàng chục năm, lớp dầu quanh vết thương hấp thụ thổ nhưỡng, ăn sâu vào tâm gỗ tạo ra Trầm Hương. Gỗ Trầm Hương chứa một lượng dầu rất lớn, có vị đắng, màu vàng nâu như sáp ong, tính ấm, nóng.

Khối lượng trầm hương sẽ phụ thuộc vào số năm tuổi kể từ khi cây Dó Bầu bị thương. Tức là số năm tuổi càng cao thì khối lượng của gỗ trầm hương càng nặng và mùi càng thơm.

Đặc điểm gỗ Trầm Hương sẽ chứa một lượng dầu rất lớn, có vị đắng, màu vàng nâu như sáp ong, tính ấm, nóng. Khác với những loại gỗ thông thường khác, trầm hương có mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng. Khi được đốt lên, gỗ trầm tạo ra mùi hương thanh mát, tự nhiên vô cùng dễ chịu.

Tuy vậy, không phải cây Dó Bầu nào cũng có Trầm, có thể cả 1000 cây dó mới có 1 cây tích trầm hương. Vì thế có những cây gió cả trăm năm tuổi nếu không tạo trầm cũng không là gì cả. Giá trị không năm ở tuổi sinh trưởng của cây dó mà tính tuổi tích trầm – tính từ lúc cây dó bắt đầu nhiễm bệnh.

II. Cây trầm hương sống ở đâu? Phạm vi phân bố?

Đối với các cây Dó bị thương và có tích trầm thì có thể gọi đó là Cây Trầm Hương, bề ngoài có màu xám đốm trắng, dáng cây cao, lá dài, gỗ bên trong đa phần màu trắng và 1 vài vị trí bên trong chứa lớp nhựa màu đen hay còn gọi là trầm hương.

Cây trầm hương thường sống ở Châu Á trong các khu rừng mưa nhiệt đới. Cây trầm hương thường cao từ 6 – 20 m, lá dài 5 – 11 cm rộng 2 – 4 cm, hoa có màu xanh vàng, quả của cây dài 2,5–3 cm.

Tại Việt Nam, trầm hương phân bố rải rác trong rừng rậm nhiệt đới có khí hậu nóng ẩm, các khu rừng nguyên sinh thuộc các tỉnh vùng núi miền Trung, Tây Nguyên như Tuyên Quang, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, đặc biệt từ Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Đã Nẵng, Quãng Ngãi, Bình Định, Ninh Thuận, Bình Thuận, đến Tây Nguyên, An Giang, Kiên Giang và đảo Phú Quốc.

Trong đó, Khánh Hóa được mệnh danh là xứ sở trầm hương, nơi sinh sống của những khu trầm lâu năm nhất đất nước ta Trên thế giới, cây trầm hương phân bố chủ yếu ở các nước thuộc châu Á, cụ thể là khu vực Đông Nam Á, trong những khu rừng nhiệt đới. Theo chuyên trang Wikipedia về trầm hương, Các nước có thổ nhưỡng phù hợp để cây Dó Bầu sinh sống và tạo trầm hương như Indonesia, Philippines, Việt Nam, Lào, Malaysia,…